16/12/2018

مان اڪيلو واڪُ - ابورافع (Abu Rafiu)


ابورافع
ناميارو ڪهاڻيڪار اخلاق انصاري چوي ٿو: مان اڪيلو واڪُ!

ڪهاڻيڪار جو نوٽ بوڪ، جيڪو پنهنجي اندر ۾ هڪ تخليقي ڪائنات سانڍي ويٺو آهي. ساڍا ٽي ڏهاڪا اڳ لکيل هن نوٽ بڪ ۾ هڪ ڪهاڻيڪار، ناول نگار ۽ ڪوتاڪار موجود آهي، جنهن جون تخليقون يادگيريون، سفر عشق، ڀوڳ ۽ غصو گڏوگڏ هڪ برادريءَ وانگر رهيل آهن ۽ هڪٻئي سان دوستاڻو وهنوار ڪري رهيا آهن. اهڙا تجربا جيتوڻيڪ سنڌي ادب ۾  ٿيا آهن پر اهي ٻين ڪيترن ئي قصن، ڪهاڻين، نظرين ۽ احوالن تي ٻڌل آهن، جڏهن ته هن نوٽ بوڪ جو وڏو حصو اهڙين احساساتي تصويرن تي ٻڌل آهي، جيڪي پڙهڻ کان پوءِ شخص کي گهڻو گهڻو ويچارڻ ڏانهن، ماڻڻ ڏانهن يا ڀوڳڻ ڏانهن وٺي وڃن  ٿيون. هن ڪتاب (نوٽ بوڪ) جو نالو آهي ”مان اڪيلو اواڪُ.

ادبي تحريڪون ۽ تنقيدي زاويا تي تبصرو - رکيل مورائي (Rakhyal MOrai)


رکيل مورائي
نامياري ليکڪ ۽ نوجوان نقاد، خليق ٻگهيو جي ڪتاب
ادبي تحريڪون ۽ تنقيدي زاوياتي تبصرو

اهو سچ آهي ته ورهاڱي کان پوءِ سنڌي ادب ۾ تنقيد جي گهٽائي شدت سان محسوس ڪئي وئي آهي، اهو سچ نه آهي ته اڄڪلهه غضي ۾ ۽ اڻ سهپ جي بنياد تي جيڪو ڪجهه لکجي رهيو آهي، اهو تنقيد آهي. تنقيد نه هجڻ سبب سنڌي تخليقي ادب جي ڪٿ نه ٿي سگهي آهي پوءِ به، الڳ الڳ حلقن ۾ جيڪو ڪجهه اڀياسن جي صورت ۾ اچي رهيو آهي ان سڀ کي تنقيد قبولڻ ڏکيوآهي؛ پر اها تنقيد تائين رسائي جي هڪ ڪوشش ضرور آهي. اڄ ته ادب ۾ سينيئر/جونيئرن جون حدون ڊاهي جنهن نيچ پڻي جي سطح تي لکيو ۽ ڳالهايو پيو وڃي، ان جو ذڪر ادبي تنقيد ته ڇا، شخصي لڄاداريءَ جون حدون به لتاڙي ويو آهي. اهڙي ادبي/غير ادبي ماحول ۾ جيڪي نوجوان سچ پچ شخص/ذات کان بنهه الڳ يا پري بيهي تنقيد لکي رهيا آهن انهن ۾ خليق ٻگهيو به شامل آهي.

استاد بخاري کي نئين سري سان پڙهڻ گهرجي - رکيل مورائي (Rakhyal Morai)


رکيل مورائي
استاد بخاري کي نئين سري سان پڙهڻ گهرجي


سچ پچ جيڪڏهن شاعر ولي به ٿيندا آهن ۽ اهي پنهنجي اندرين قوتن جي آڌار تي هن ڪائنات جا ڪي راز به ڄاڻي سگهندا آهن ۽ اڳ-ڪٿيون به ڪري سگهندا آهن ته پڪ سان استاد بخاري انهن شاعرن ۾ شامل آهي، ڀلي غالب پنهنجي ڪنهن ڪمزوريءَ تي ندامت جي احساس هيٺ چيو هجي ته
تجهي هم ولي سمجهتي، جو نه باده خوار هوتا
پوءِ به هن ننڍي کنڊ جو هر سنجيدو پڙهندڙ غالب کي ولي کان گهٽ نٿو سمجهي ۽ ائين سوچي ٿو ته سندس ان عظمت ۾ شايد سندس باده خواريءَ جو به ڪجهه عمل دخل هجي.

15/12/2018

شاعريءَ جي بچاءَ ۾ - مٺل جسڪاڻي (Mithal Jiskani)


مٺل جسڪاڻي
شاعريءَ جي بچاءَ ۾
(هڪ جواب)

”شاعريءَ جي بچاءَ ۾“ دراصل علي آڪاش جي لکڻي جو عنوان آهي، جيڪا روزاني ”سنڌ ايڪسپريس“ جي خميس 09 جولاءِ 2015ع واري شماري جي ادارتي صفحي تي ”پڪا رڇ ڪنڀار جا“ ڪالم جي هڪ ڪڙي طور شايع ٿي آهي. هيءُ ڪالم پڙهندي مون کي هاءِ اسڪول ۾ پڙهڻ وارو اهو زمانو ياد اچي ويو، جنهن دوران خرچي بچائي، گڏ ڪري، ڪو نہ ڪو شاعريءَ جو ڪتاب وٺي ايندو هئس ۽ پڙهندو هئس. هڪ ڏينهن منهنجي اڻ پڙهيل ماءُ، مون کي شاعري پڙهندي، منهنجي چهري مان خبر ناهي ڇا پڙهي ورتو، جنهنڪري هوءَ سُري اچي منهنجي ڀر ۾ ويٺي. مون سان عام معمول کان وڌيڪ سٻاجهي انداز ۾ ڳالهائيندي پڇيائين تہ؛ ”آئون هي ڇا جو ڪتاب پڙهي رهيو آهيان؟“