روشنيءَ جو آبشار (مهاڳ) - ڊاڪٽر احسان دانش (Dr Ahsan Danish)

ڊاڪٽر احسان دانش

روشنيءَ جو آبشار

پروفيسر مختيار احمد سمي جي ڪتاب

”دنيا جون درسگاهون“ (ڀاڱو ٻيو) جو مهاڳ

ننڍي لاءِ استادن کان انيڪ ڀيرا ٻڌو ته ’علم روشني آهي....‘ ٿوري سمجھ وڌي ته خبر پئي ته روشني وقت جي پيمائش جو ذريعو به آهي، خاص طور خلا ۾ ترندڙ سيارن جي وچ واري فاصلي کي نوري سالن سان ماپيو ويندو آهي. اڳتي هلي ذهن جي کڙڪي اڃا به کُلي ته پتو پيو ته زندگيءَ ۾ ان روشني ۽ نور جي ڪيڏي اهميت آهي ــ سج جي روشني، چنڊ جي وجود کي روشن ڪري ٿي ۽ اک جو نور زندگيءَ کي. حاصل مطلب ته بي نور زندگيءَ سان نه وقت جي پيمائش ڪري سگھجي ٿي ۽ نه جهانِ رنگ و بو کي پَسي سگھجي ٿو..... ۽ هتي نور مان مراد علم ئي آهي، جنهن بابت ننڍي لاءِ استادن کان انيڪ ڀيرا ٻڌو هيو ته ’علم روشني آهي......‘

جادو ۽ سائنس (ڪتاب)

جادو ۽ سائنس (ڪتاب)

جادو ۽ سائنس (جلد پهريون ۽ ٻيو)

مصنف سرجيمس جارج فريزر، سنڌيڪار سومار علي سومرو؛

صفحا، ٻئي جلد، پوڻا يارهن سو؛

قيمت__پهريون جلد 8 روپيا، ٻيو 2 روپيا؛

ڇپائيندڙ سنڌي ادبي بورڊ؛

ملڻ جو هنڌ: سنڌي ادبي بورڊ جو بڪ اسٽال، 3_ سول لائينز، حيدرآباد سنڌ، ۽ سڀني شهرن جا وڏا بڪ اسٽال.

وئتپتي ڪوش (ڪتاب) - سراج (Siraj)

سراج

وئتپتي ڪوش (ڪتاب تي تبصرو)

وئتپتي ڪوش: جوڙيندڙ جهمٽمل نارومل وسڻائي،

صفحا 81،

قيمت ڏيڍ روپيو،

ڇپائيندڙ ”سنڌي ادبي بورڊ“

ملڻ جو هنڌ: سنڌي ادبي بورڊ جو بڪ اسٽال، 3_سول لائنس حيدرآباد سنڌ، ۽ سنڌ جا سمورا وڏا بڪ اسٽال.

آزادي کان پوءِ، سنڌ جي اڳئين حڪومت طرفان، سنڌي ادب جي حفاظت ۽ اشاعت لاءِ ”سنڌي ادبي بورڊ“ قائم ڪيو ويو. سنڌي ادبي بورڊ هڪ اداري جي حيثيت ۾ ادب جي سڀ کان وڌيڪ خدمت ڪئي آهي. سنڌي ادبي بورڊ جي ان خدمت لاءِ مختلف اسڪيمون عمل ۾ آنديون، جن مان لغت اسڪيم، سنڌ جي تاريخ  جي اسڪيم، لوڪ ادب اسڪيم، ۽ پراڻي ادب کي وري ڇپائڻ جي اسڪيم قابل ذڪر آهن. سنڌي پراڻا ڪتاب اسان جو اهڙو ورثو آهن، جنهن تي جيترو ناز ڪريون، اوترو ٿورو.

تازو سنڌي ادبي بورڊ، ان اسڪيم هيٺ، سرڳواسي جهمٽمل نارومل جو ”وئتپتي ڪوش“ ڇپائي پڌرو ڪيو آهي. هي ننڍڙو ڪتاب علم لغت جو هڪ خزانو آهي.

سنڌي ٻوليءَ لاءِ هڪ نظريو اهو به آهي ته اها سنسڪرت جي هڪ اُپڀرنش، وارچڊ ٻولي مان نڪتل آهي.

هِن ڪتاب ۾ اهي سنسڪرت جا ڌاتو گڏ ڪيا ويا آهن، جن مان، جهمٽمل جي خيال موجب، اڪثر سنڌي لفظ ڪڍي سگهجن ٿا.

هن ڪتاب تي جهمٽمل جا محنت ڪئي آهي، ان جو داد ڏيڻ کان رهي نٿو سگهجي. هر ممڪن ڪوشش ڪري، ڪنهن هڪ ئي ڏاتوءَ سان لاڳاپيل سمورا لفظ هڪ ئي هنڌ گڏ ڪيا ويا آهن.

مثال طور، ”دڙ“ مولشبد مان ٽيهه لفظ نڪتل ڏيکاريا ويا آهن. ان مان نه رڳو اشتقاق جي خبر پوي ٿي، پر ٿوريءَ ڦير گهير سان ساڳيا لفظ ڪيئن معنيٰ بدلائين ٿا ۽ هڪ ئي ڪتب جا لفظ ڪهڙيءَ طرح پاڻ ۾ ڳنڍيل ۽ لاڳاپيل آهن، تنهن ڳالهه جي سڌ پڻ پئجي وڃي ٿي.

علم الغت سان دلچسپي رکندڙ دوستن لاءِ هيءُ هڪ املهه خزانو آهي. هيءُ ڪتاب، سٺي پني تي، ادبي بورڊ جي روايتي خوبصورت ڇپائيءَ سان شايع ٿيو آهي.

امداد حسينيءَ جون ڪهاڻيون - نصير سومرو (Naseer Soomro)

نصير سومرو

امداد حسينيءَ جون ڪهاڻيون

ڪاليج جا ڏينهن هئا، پهريون پهريون فلم ڪنهن سينيما ۾ ڏٺم. فلم بينيءَ جو شوق يونيورسٽي جي شاگرديءَ تائين برقرار رهيو. ان کان پوءِ سئنيما واري گھرج ڊش ۽ ڪيبل ٽيليويزن جي ڳچ چئنلن مان پوري ٿيڻ لڳي. فلمي رومانس البت، جهڙو اڳ هو، تهڙو اڄ به آهي. رومانس، جيڪو گھڻا رومانس ڏيکاري ٿو. محبت جو رومانس، انقلاب جو رومانس... رومانس تي رومانس، خوابن وانگر آهي. خوابن جي ساڀيان پنهنجي حياتيءَ ۾ نه به ملي، منجھن ويساهه، اُتساهه ڏئي ٿو. اُتساهه ئي ته جيون رس آهي.

فلمي ڳالهيون ضروري نه آهي ته وڏيون هجن. ننڍيون ننڍيون ڳالهيون به حياتيءَ جي حسناڪين جا رنگ چٽين ٿيون. هوليءَ جي رنگن جيان حسناڪين جا چٽ پنهنجي چوڌاري ٽڙيل پکڙيل هوندا آهن، پر انهن ڏي ڌيان نه ويندو آهي. ڌيان لاءِ به تخليقي ڏات کپي. ڏات هوندي ته من اندر جو احساس اظهاري سگھبو. ڏات دل جو ڪڙو کڙڪائي ته ’امداد آهي رول‘ جهڙو تجربو ڪجي ٿو. سن 1976ع ڌاري ڇپجندڙ ان مجموعي، جنهن اياز جي شاعريءَ جهڙي ئي نوجوان ٽهيءَ ۾ مقبوليت ماڻي، جو خالق امداد حسيني آهي. سندس ٻيا مجموعا، ’هوا جي سامهون‘، ’ڪِرڻي جهڙو پل‘ پڙهندڙن کي مليا آهن.