قلم قبيلي جو برجستو ڪوي - رضوان گل

رياضت ٻرڙي جي ڪتاب ”واءُ وکيريا خيال“ بابت تاثر

قلم قبيلي جو برجستو ڪوي

رضوان گل

جيڪي ماڻهو پيار کي ئي پنهنجي جيون جو سرمايو سمجھي هر ڪنهن کي محبتون آڇيندا آهن سي ئي ماڻهو هر دل ۾ جاءِ جوڙي وٺندا آهن، ڇا لاءِ ته اصل خوشي به پيار ۽ محبت ڀرين روَين جي موٽ ۾ ئي ملندي آهي. اهي انسان جن سان گڏ ويهندي ڏکندو ڏور ٿيندو آهي ۽ من جي مونجهه مسرتن ۾ تبديل ٿيڻ لڳندي آهي سي سچ ته دل جي انتهائي قريب ٿي ويندا آهن. منهنجي دل جي اهڙن ئي قريب ۽ پيارن دوستن ۾ رياضت ٻرڙو به شامل آهي جنهن جو وجود مون لاءِ هميشه اتساهه ڏيندڙ رهيو آهي. رياضت جي شخصيت جا ڪيترا ئي پهلو آهن. هو هڪ ئي وقت پختو شاعر، برجستو ڪهاڻيڪار، بهترين منتظم، جاکوڙي محقق، مترجم، پبلشر ۽ قابل استاد آهي. هيل تائين سندس شاعري جا ٻه ڪتاب ”شام جي هوا“ ۽ ”ديوانِ رياضت“ ڇپجي چڪا آهن. سندس ڪهاڻين جو ڳٽڪو ”پيار جي ڪهاڻي“ پڻ ڇپيو آهي. هو هڪ ئي وقت ڪيترين ئي تنظيمن سان پڻ مختلف حيثيتن ۾ سلهاڙيل رهيو آهي. سنڌي ادبي سنگت سنڌ جي مرڪزي جوائنٽ سيڪريٽري کان ويندي ڊاڪٽر محبت اڪيڊمي جي سرواڻ تائين رياضت مختلف ادبي تنظيمن ۾ اڳواڻ هوندي به هڪ ڪارڪن جيان ڪم ڪندو رهيو آهي. ”قنبر: هڪ اڀياس“ قنبر جي تاريخ تي ترتيب ڏنل ذخيم ڪتاب پڻ رياضت جي ڪريڊٽ تي هڪ تمام وڏو ڪم آهي. مون کيس هميشه متحرڪ ڏٺو آهي، هو ڪنهن نه ڪنهن اسائنمينٽ تي ڪم ڪندو ئي رهندو آهي. ڊاڪٽر محبت جي ورسي تي هر سال ڊاڪٽر جو ڪونه ڪو ڪتاب ترتيب ڏئي شاندار ورسي جو پروگرام منعقد ڪري ان ۾ مختلف شعبن سان واڳيل شخصيتن کي ايوارڊ ڏيڻ پڻ سندس مستقل مزاجي جو وڏو دليل آهي.

سائنسي مواد کي سنڌيءَ ۾ آڻي نوجوان شاگردن تائين پهچائڻ واري جذبي سان هو ڪيترن ئي سالن کان ”سائنسي سوچ“ مئگزين پڻ شايع ڪري رهيو آهي. گڏوگڏ سائنسي ڄاڻ وارا مضمون پڻ سنڌي ٻوليءَ ۾ ترجمو ڪري مختلف اخبارن ۽ رسالن ۾ ڇپرائيندو رهيو آهي. ان حوالي سان سنڌيءَ ۾ سائنسي مواد جي کوٽ واري مسئلي جو ڪنهن حد تائين پورائو ڪرڻ جي ڪوشش ۾ پڻ رڌل آهي.

سال ٻه اڳ مون کي ۽ رياضت کي اسان جي پياري دوست ۽ سينيئر براڊڪاسٽر عابد ڪاظميءَ ريڊيو پاڪستان لاڙڪاڻي تي پروگرام ”لاڙڪاڻو اسپيشل“ ڪرڻ لاءِ ڏنو. آچر تي رياضت جو پروگرام، ته سومر تي منهنجو. اسان ٻنهين جيڪي اسڪرپٽس لکيا انهن کي ڪتابي صورت ۾ آڻڻ جو خيال آيو ۽ هي ڪتاب ان خيال جو عملي ثبوت آهي. هن ئي سلسلي تحت لکيل منهنجو ڪتاب پڻ جلد پڙهندڙن جي هٿن ۾ هوندو. رياضت ريڊيو اسڪرپٽس واري هن ڪتاب ”واءُ وکيريا خيال“ ۾ جن موضوعن کي ڇُهيو آهي سي يقينن اسان سڀني جي پسند جا موضوع آهن، انهن جو تعلق اسان جي روزاني زندگي سان آهي. سندس لکڻ جو انداز دل کي ڇُهندڙ آهي، جنهن ۾ برسندڙ ڀوريون گھٽائون به آهن، ته آڪاش تي اڏامندڙ سهڻا رنگ برنگي پرندا پڻ. هوائن ۾ جھومندڙ گلابي گل به آهن، ته انهن تي شفاف ماڪ جا قطرا به، هير جا هڳاءَ به آهن، ته سهڻا اڏامندڙ پوپٽ، وڻ ٽڻ، درياهه ۽ آبشار به آهن. هن انساني جذبن ۽ احساسن کي به نهايت ئي سهڻن لفظن جي مالهائن ۾ پوئي پيش ڪيو آهي ته ٽٽندڙ رشتن ۽ سماجي بي حسي جي به ڳالهه ڪئي آهي. هن وٽ ٻوليءَ جو استعمال اهڙو سادو ۽ سلوڻو آهي جو هر ماڻهو انهن گفتن کي آسانيءَ سان سمجھي وٺي ٿو. سندس لکڻيءَ جي اها ڪشش آهي جو پڙهندڙ کي پاڻ سان گڏ کڻي هلي ٿي، جيڪا ڳالهه ڪنهن به نثري لکڻيءَ لاءِ نهايت ئي اهميت واري هجي ٿي.

رياضت جي هن ڪتاب ۾ ڪيترائي موضوع شامل ٿيل آهن. پيار، دوستي، خلوص، پنهنجائپ، امن، تهذيب، ثقافت، تاريخ، شخصيتون، وڇوڙو، نيڻ، ميلاپ، درد، خوشيون، ازم، جرئت، زندگي، آزادي، غلامي، حوصلو، ڪاميابي، ناڪامي، اکيون، ميگھ ملهار، پورهيت، لڙڪ ۽ مرڪ، سڏڪا ۽ سارون، مختلف عالمن، اديبن، ڏاهن ۽ فلسفين جون چونڊ چوڻيون ۽ شاعري کان علاوه ٻيا به ڪيترائي رنگ ۽ آهنگ هن ڪتاب جي سونهن بڻيل آهن. هن ڪتاب ۾ شاهه سائين کان ويندي شيخ اياز تائين ڪيترن ئي شاعرن جو ذڪر به آهي، ته مختلف موضوعن تي سندن چونڊ شعر به شامل ڪيل آهن. پروگرام جونالو ڇا لاءِ ته ”لاڙڪاڻو اسپيشل“ آهي تنهنڪري اسڪرپٽس ۾ لاڙڪاڻي جو ذڪر به مختلف حوالن سان ڪيل آهي. مختلف شعبن سان تعلق رکندڙ ڏاهن ۽ ڏات ڌڻين جي جنم ڏينهن ۽ ورسين جي مناسبت سان به سندن تعارف شامل ٿيل آهن، ته عالمي واقعن ۽ عالمي ڏينهن جي ذڪر کان علاوه قومي مسئلن تي به ڄاڻ جي کاڻ هن ڪتاب جي سندرتا ۽ اهميت ۾ اضافي جو سبب آهي.

رياضت جنهن جي موڪري، ڀوري خوبصورت چهري تي هميشه مرڪ آڌرڀاءُ ڪندي نظر ايندي آهي سو سچ ته صرف ٻاهر جو ئي نه، پر اندر جو به اجرو دوست آهي. سندس محنتن، محبتن ۽ ڏاهپ سان ڀرين ڳالهين واري هن سهڻي ڪتاب کي اميد ته پڙهندڙن پاران ڀرپور موٽ ملندي. قلم قبيلي جي هن برجستي ڪويءَ لاءِ پيار ۽ نيڪ تمنائون.